वंध्यत्वावर नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न

सरोगसी ही एक व्यवस्था आहे, जिथे सरोगेट (उसना गर्भ देणारी) महिला आपलं गर्भाशय भाड्याने देऊन दुसऱ्या जोडप्याच्या बाळाला जन्म देण्याची सहमती व करार करुन बाळाला जन्म देते. जन्मानंतर दुसरं जोडपं बाळाचे कायदेशीर आई-वडील बनतात. सरोगसी आयव्हीएफ (IVF) नावाच्या Assisted Reproduction Technique पद्धतीचा वापर करुन तृतीय पक्षाच्या मदतीनं कुटुंब वाढण्यास मदत करतं.

सरोगेट मातेने बाळ पालकांकडे सोपवण्यास नकार देणे अथवा पालकांनी बाळाला स्वीकारण्यास नकार देणं हे शक्य नाही. कारण वकील आणि साक्षीदारांसमोर पालक आणि सरोगेट माता हे दोघेही पूर्णपणे कायदेशीर करारानंतरच सरोगेसीची अंमलबजावणी करु शकतात. तो फक्त केवळ मौखिक करार नसून एक इच्छित जोडपे कधीही सरोगेटला गर्भपात करण्यास सांगू शकत नाही आणि बाळाला कधीही सोडू शकत नाही. तसंच सरोगेट माता बाळाला त्याच्या जैविक पालकांकडे सोपवण्यास कधीही नकार देऊ शकत नाही. या प्रक्रियेत मूल आणि पालकांचं नातं दृढ होत नाही अशी गैरसमजूत आहे, प्रत्यक्षात मात्र तसं नाही. खरं तर, आता काही औषधोपचार आणि पूर्व तयारीमुळे आनुवंशिक आईदेखील स्तनपान करु शकते. जेणेकरून स्तनपानाद्वारे त्यांच्यात बंध निर्माण होऊ शकतील.

सरोगसी दोन प्रकारे करण्यात येते:

१.सरोगेट माता तिचे स्त्रीबीज देते-

या स्थितीत सरोगेट मातेशी मूल हवे असलेल्या जोडप्यातील पुरुषाचा संबंध जाणिवपुर्वक अथवा कृत्रिमपद्धतीने घडवून गर्भधारणा करण्यात येते.या पद्धतीला पांरपारिक सरोगसी असे म्हणतात.मात्र या पद्धती मध्ये त्या जोडप्यातील स्त्रीचा होणा-या बाळाशी कोणताही अनुवंशिक सबंध राहत नाही.जगभरात असे संबंध बेकायदेशीर मानले जातात.

२.मूल हवे असलेल्या स्त्रीचे स्त्रीबीज वापरण्यात येते-

या बाळ हवे असलेल्या स्त्रीचे स्त्रीबीज व तिच्या नव-याचे शुक्राणू यांचे आयव्हीएफ या पद्धतीने मिलन घडवून तो गर्भ सरोगेट मातेच्या गर्भाशयात सोडण्यात येतो अथवा त्यास्त्रीचे स्त्रीबीज व तिच्या नव-याचे शूक्राणू जीआयएफटी Gamete Intra-Fallopian Transfer या पद्धतीने सरोगेट मातेच्या गर्भाशयात सोडण्यात येतात त्यामुळे सरोगेट मातेच्या गर्भाशयात गर्भधारणा होते.नऊ महिने ती सरोगेट माता बाळाचे तिच्या गर्भाशयात संगोपन करते.अशा वेळी काही कारणात्सव जर मूल हवे असलेल्या स्त्रीचे स्त्रीबीज वापरणे शक्य नसेल तर एग डोनरकडून स्त्रीबीज घेण्यात येतात.

जर एखाद्या जोडप्याला बाळासाठी सरोगसी उपचार करायचे असतील तर त्यांनी यासाठी एजन्सी मध्ये संपर्क करावा लागतो.मात्र यासाठी त्यांनी काळजीपूर्वक त्यांना हवी असलेली सर्व माहिती उपलब्ध असलेल्या मान्यताप्राप्त एजन्सीचीच निवड करावी.कारण आजकाल अनेक बनावट एजन्सी यासाठी कार्यरत असतात.सरोगसी मातृत्व हा खर्चिक उपचार असल्यामुळे पालकत्वाचा खरा आनंद घेण्यासाठी योग्य व चांगल्या एजन्सीचीच निवड करा.जर तुम्ही सरोगसी मातृत्वाचा विचार करीत असाल तर तुम्ही नक्कीच साईधाम हॉस्पिटला भेट द्या.

मुळीच नाही.सरोगसी उपचार हा खर्चिक व गुंतागुंतीचा पर्याय आहे.जो पर्याय फक्त गर्भाशय नसलेल्या स्त्रीयांसाठीच राखीव आहे.त्यामुळे जेव्हा इतर कोणतेही पर्याय उपलब्ध नसतात तेव्हाच सरोगसी मातृत्वाचा निर्णय घेण्यात येतो.हा पर्याय केवळ सोपा म्हणून निवड करता येत नाही कारण त्यापूर्वी त्या जोडप्याला बाळासाठी अनेक उपचार उपलब्ध असतात.